Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2008

ΕΚΤΑΚΤΟ: Στη γειτονιά μας πια παραμονεύει ο κίνδυνος.


ΕΚΤΑΚΤΟ: Στη γειτονιά μας πια παραμονεύει ο κίνδυνος.
1000 τόνοι νεκρά ψάρια στον Αμβρακικό.

Τις βραδινές ώρες της Κυριακής 17/2/08 σημειώθηκε ολικός θάνατος ψαριών σε τρείς μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στην περιοχή Μενιδίου Αμβρακικού κόλπου.
Η ποσότητα των νεκρών ψαριών είναι εκατοντάδες τόνοι και σύμφωνα με δήλωση των παραγωγών φτάνει τους 1000 τόνους.

Η αιτία που προκάλεσε τον θάνατο είναι έλλειψη οξυγόνου και ασφυξία.
Σε μετρήσεις που έγιναν κατά την αυτοψία που έγινε την Δευτέρα το πρωί και οι οποίες βέβαια δεν μπορούν να απεικονίσουν τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά την εκδήλωση του φαινομένου διαπιστώθηκε πενία οξυγόνου όπου σε βάθος κάτω των δύο μέτρων το επίπεδο κορεσμού μειωνόταν κλιμακωτά από 40% και έφτανε στο βάθος μηδενικές τιμές. Επίσης μετρήθηκαν απρόβλεπτα υψηλές θερμοκρασίες νερού.

Α) Περιγραφή του φαινομένου.
Το φαινόμενο, σύμφωνα με τις περιγραφές διήρκησε πολύ λίγη ώρα και εκδηλώθηκε με την μορφή απότομου θανάτου ψαριών που εμφανιζόταν αλληλοδιαδόχως στα κλουβιά. Σε κάθε κλουβί ο θάνατος ήταν καθολικός και ταχύτατος, γεγονός που προφανώς συνδυάζεται με ασφυκτικό αίτιο.
Ανάλογη περίπτωση μαζικού θανάτου σε περιοχή του Αμβρακικού είχε εκδηλωθεί κυρίως στις Δυτικές ακτές τον Δεκέμβριο του 1998 με απώλειες περίπου 250 τόνων ψαριών που σημειώθηκαν σε 11 μονάδες.(συν. σχετική έκθεση)
Επίσης τον Ιανουάριο του 1992 καταστράφηκε ολοκληρωτικά μονάδα που βρισκόταν στον όρμο Λουτρακίου Αμβρακικού με απώλεια περίπου 200 τόνων ψαριών.

Β) Τι προκάλεσε τον μαζικό θάνατο.

Εκτιμάται ότι τον μαζικό θάνατο των ψαριών, τον προκάλεσε η άνοδος ανοξικών στρωμάτων νερών από τον πυθμένα του Αμβρακικού . Το γεγονός πιθανόν προκλήθηκε από την διατάραξη της στρωμάτωσης λόγω διαφορετικής αλατότητας των υδάτων (αλοκλινές) από την είσοδο πολύ ψυχρών μαζών γλυκών νερών που μετέβαλαν την στρωμάτωση του αλοκλινούς σε στρωμάτωση οφειλόμενη σε θερμοκλινές. Το αποτέλεσμα ήταν οι ανοξικές μάζες οι εγκλωβισμένες σε βάθος να ωθηθούν στην επιφάνεια και να μετακινηθούν λόγω ρευμάτων στην συγκεκριμένη ζώνη των μονάδων.
Στην περιοχή και σε όλη την χώρα επικρατούσαν το διήμερο αυτό εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες. Αντίστοιχες συνθήκες με μεγάλες βροχοπτώσεις είχαν διαμορφωθεί και στην περίπτωση του μαζικού θανάτου το 1998 (συν. έκθεση του 1998). Επισημαίνουμε ότι την ανοξική αυτή ζώνη που είναι γνωστό ότι υφίσταται στον Αμβρακικό την ενισχύουν οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις του κλειστού αυτού κόλπου από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες της χερσαίας ζώνης .Το γεγονός αυτό συνδυάζεται και προκαλεί την τόσο βίαια εκδήλωση του φαινομένου με την γεωμορφολογίας του κόλπου δηλαδή το βάθος του, την μορφή του και το στενό του άνοιγμα επικοινωνίας με την ανοικτή θάλασσα.

Γ) Ποια είναι η ένταση του προβλήματος

Το πρόβλημα είναι τεράστιο. Πέραν της ολικής καταστροφής των μονάδων και τις οικονομικές επιπτώσεις είναι η πρώτη φορά που τόσο μεγάλες ποσότητες νεκρών ψαριών βρίσκονται εγκλωβισμένες σε κλωβούς με μεγάλα προβλήματα εφαρμογής τεχνικών μεθόδων διαχείρισης του προβλήματος.
Με βάση τα αποτελέσματα σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή συναρμοδίων Νομαρχιακών Υπηρεσιών, των εταιρειών που σημειώθηκε το πρόβλημα και του περιφερειακού οργάνου των ιχθυοκαλλιεργειών προτάθηκαν τα ακόλουθα.:

Α) Το πρόβλημα απαιτεί εθνική συνδρομή από την Γενική Γραμματεία διαχείρισης κρίσεων αφού σε τοπικό επίπεδο δεν υπάρχουν τα αναγκαία τεχνικά μέσα. Άμεσα απαιτείται η διάθεση των αναγκαίων κατά αρχήν πλωτών τεχνικών μέσων και της διοικητικής υποστήριξης για την επίτευξη του ακόλουθου χρονοδιάγραμματος ενεργειών.

1) Άμεση τοποθέτηση πλωτών φραγμάτων εντός της σήμερον 19ης Φεβρουαρίου με μέριμνα του αρμοδίου λιμεναρχείου .

2) Άρση των νεκρών ψαριών από τους κλωβούς. Η μόνη ρεαλιστική λύση φαίνεται να είναι είναι η άντληση τους από τα κλουβιά με χρήση κατάλληλου μηχανήματος και η τοποθέτηση τους σε πλωτό για μεταφορά τους μέσο θαλάσσης δεδομένου ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο τεχνικά αλλά και από άποψη υγιεινής και περιβάλλοντος η διακίνηση τους δια μέσου της παρακείμενης χερσαίας περιοχής. Η άρση των ιχθύων είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί εντός πέντε ημερών προκειμένου να μην προκληθεί ολική σήψη των μαζών των νεκρών ιχθύων και η περεταίρω ρύπανση της περιοχής.

3) Άμεση υπόδειξη από τις αρμόδιες κεντρικές υπηρεσίες του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης (Αλιείας , Κτηνιατρικής) , του ΥΠΕΧΩΔΕ και του Εμπορικής Ναυτιλίας σε συνεργασία με τις αντίστοιχες Νομαρχιακές για τις δυνατότητες διάθεσης των νεκρών ψαριών την επιλογή της ορθότερης λύσης, και την άμεση εκτέλεση των αναγκαίων διοικητικών πράξεων.

Κώστας Μπούτιβας.

Δεν υπάρχουν σχόλια :