ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΟ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ ΑΓΓΕΛΟΚΑΣΤΡΟ.

Ο Επιτάφιος της εκκλησίας.

Σήμερα έρχεται ο Χριστός
Επουράνιος Θεός
Και στην πόλη Βηθανία
Μάρθα κλαίει και Μαρία
Λάζαρο τον αδερφό τους
Φίλο και αγαπητό τους…...
Οι παιδικές φωνές και το κουδούνισμα απ΄τους κήπρους (χάλκινα γιδοκούδουνα) κυριαρχούν το Σαββατιάτικο πρωινό του Λαζάρου σ΄όλο το χωριό καθώς τα παιδιά γυρίζουν παρέες- παρέες στα σπίτια και τραγουδάνε την Ανάσταση του Λαζάρου. κρατώντας το ανθοστόλιστο ομοίωμα με τα κρεμασμένα κουδούνια. Κάποτε σ΄ άλλες εποχές μαζί με το Λάζαρο κρατούσανε στα χέρια κι ένα μικρό καλάθι για να βάζουνε τα’ αυγά, αφού αυτό ήταν τότε το αντίτιμο γι’ αυτά τα κάλαντα του Απρίλη.
Την άλλη μέρα των Βαΐων, χαρακτηριστική συνήθεια της ημέρας είναι ο στολισμός των εκκλησιών με βάγια που πηγαίνουν εκεί οι παντρεμένες γυναίκες μέσα στη χρονιά που έφυγε, και που στο τέλος μοιράζονται στο εκκλησίασμα.
Στα βάγια αυτά αποδίδεται δύναμη εξαιρετική, και πρόχειρο αντίδοτο για κάθε είδους βασκανία. Το Βράδυ της Κυριακής των Βαΐων με την ακολουθία του Νυμφίου αρχίζει η εβδομάδα των Παθών, που συμπορεύονται όλοι οι πιστοί με το αφηγημένο απ’ το Ευαγγέλιο επίπονο μαρτύριο του Θεανθρώπου.
Εκείνα τα χρόνια η βάβω η Κώσταινα εξέφραζε στιχουργικά, με τρόπο απλό και παραστατικό, τις βαθμίδες του πάθους και της λύτρωσης των ημερών αυτών ως εξής:
Μεγάλη Δευτέρα μεγάλη μαχαίρα
Μεγάλη Τρίτη ο Χριστός εκρύφτη
Μεγάλη Τετάρτη ο Χριστός επιάστη
Μεγάλη Πέμπτη ο Χριστός παιδεύτη
Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός στο καρφί
Μεγάλο Σαββάτο ο Χριστός στον τάφο
Μεγάλη Κυριακή ο Χριστός θ' αναστηθεί
Η εθιμολογία της Μεγάλης Εβδομάδας αρχίζει κυρίως από τη Μ. Πέμπτη, που ζυμώνονται τα λαμπροκούλουρα και βάφονται τα κόκκινα αβγά.
Τα κόκκινα αβγά, γενικά, έχουν συμβολική έννοια. Κατεξοχήν ζωικά προϊόντα, γίνονται σύμβολα τάφου απ' όπου ξαναπηδά η ζωή.
Η θλίψη και η συγκίνηση για το θείο δράμα κορυφώνεται το βράδυ της Μ. Πέμπτης, όταν γίνεται η Σταύρωση. Η ψυχική αυτή κατάσταση εκφράζεται, τελειώνοντας η ακολουθία, με το κατανυκτικό «Μοιρολόγι της Πανανίας», που κορίτσια και γυναίκες ψάλλουν στην Εκκλησία και το Μοναστήρι εκφράζοντας τον άμετρο πόνο της μάνας μπροστά στον σταυρωμένο γιο, στολίζοντας παράλληλα τον Επιτάφιο, με τα λουλούδια που παιδιά μαζεύανε όλη μέρα με κανίστρες από αυλές και κήπους του χωριού.
Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη Ιμέρα,
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται.
Την ώρα του έκτου ευαγγελίου που γίνεται η σταύρωση, στα Καφενεία του χωριού κρεμάνε τον βάλε από την τράπουλα με ένα σύρμα για να τον ξεκρεμάσουν και να τον κάψουνε Σαββάτο το πρωί στην πρώτη Ανάσταση.

Στην πρώτη Ανάσταση ο Ρουσογιάννης ο Βασίλης στο Καφενείο καίει το βαλέ.

Η Μ. Παρασκευή είναι μέρα απόλυτης αργίας και νηστείας. Στα παλαιότερα χρόνια γίνονταν και άτυπες συγκρούσεις ανάμεσα στους Επιταφίους της Εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων και του Παντοκράτορα για το ποιός έχει τον ωραιότερο Επιτάφιο μα και την επιβλητικότερη πομπή. Ο Επιτάφιος συγκεντρώνει όλη τη δύναμη της Μεγαλοβδομαδιάτικης ευλογίας. Γι' αυτό και όταν είναι να μπει στην εκκλησία περνούν κάτω απ' αυτόν οι πιστοί για να πάρουν δύναμη και υγεία και στο τέλος παίρνουν όλοι από τα λουλούδια και τα κεριά του και τα κρατούν στο εικονοστάσι του σπιτιού, πρόχειρο φυλαχτικό στις θύελλες και τις αρρώστιες της ζωής.
Το Μ. Σάββατο είναι η πιο χαρούμενη παραµονή γιορτής. Από τις κύριες φροντίδες όλων είναι το σφάξιμο και η ετοιμασία του αρνιού, του προορισμένου για το τραπέζι της µεγάλης µέρας, που από το λαό ονοµάζεται Λαµπρή και από τον υµνωδό χαρακτηρίζεται «Εορτών εορτή και πανήγυρης Πανηγύρεων». Σφαγή αρνιών στα Σωκέϊκα.
'Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που πλαισιώνει την Ανάσταση (τη λεγόμενη πρώτη, το πρωί του Μ. Σαββάτου, και την κύρια Ανάσταση, τα μεσάνυχτα της ίδιας µέρας) είναι οι πολλοί θόρυβοι, θόρυβοι από κωδωνοκρουσίες, φωνές, µικροεκρήξεις. Σπασίματα γυαλικών κλπ. Τους θορύβους αυτούς τους προκαλούμε όχι µόνο σαν έκφραση χαράς και ψυχαγωγίας, αλλά και ως µέσο που διώχνει το κακό. Υπάρχει δηλαδή η αρχέγονη πίστη ότι τα εχθρικά πνεύµατα απομακρύνονται µε εκφοβιστικούς κρότους, γι' αυτό και οι κροτίδες και οι πυροβολισμοί. Την άνοιξη ιδιαίτερα, τα βλάφτικά πνεύµατα, σύµφωνα µε τις λαϊκές αντιλήψεις, αφθονούν και καιροφυλακτούν να κάνουν κακό στους ανθρώπους και στην παραγωγή. Έτσι το χαρούµενο γεγονός της Ανάστασης του Χριστού δίνει την ευκαιρία να τροµάξουν και να εξουδετερωθούν τα επίφοβα αυτά όντα.
Πολλά Λαµπριάτικα έθιµα συνδέονται µε το άγιο φως, Πανελλήνια Π.χ. είναι η συνήθεια, επιστρέφοντας από την εκκλησία, να σχηµατίζουµε το σηµείο του σταυρού µε το αναµµένο κερί στο Ανώφλι της πόρτας του σπιτιού.
Η πρώτη πασχαλινή γεύση δηµιουργείται µε το κόκκινο αβγό, που το σπάσιµό του συνοδεύεται από το σχετικό τσούνκρισµα το τσούγκρισµα αυτό είναι ένας χαρούµενοο χαιρετισµός και µια συµβολική κίνηση, για να διευκολυνθει η ζωή και η δύναµη, που το αβγό κλείνει µέσα του, και να απελευθερωθεί, όπως ο Χριστός αναστήθηκε από τον τάφο του.
Κύριο φαγητό του λαμπριάτικου τραπεζιού είναι το σουβλιστό αρνί, που θυµίζει συνήθεια γνωστή και απ΄ στους Οµηρικούς χρόνους. Η ψησταριά σε πλήρη δράση στα Μπουτιβαίϊκα.

Καλό Πάσχα- Καλή Ανάσταση.
Εφημερίδα το ΚΑΣΤΡΟ. Κώστας Μπούτιβας